Wie wandelt of fietst op de Scheldedijk in Hingene, kan er niet omheen : statig, mijmerend en trots pronkt “De Dijkgravin”, een kunstwerk van de hand van beeldhouwster Mariette Coppens. De bankjes aan haar voeten nodigen uit voor een rustpauze … of een zomers gesprekje? Uw reporter luistert mee.
Een regenachtige zondagochtend, ergens half juni … geen keuvelende passanten op het bankje te bespeuren. Dan maar toevallige voorbijgangers vriendelijk vragen even te pauzeren voor een babbeltje…
Al snel leer ik dat échte wielertoeristen die bezig zijn met “tempo maken”, niet graag gestopt worden tijdens de rit; beleefd maar kordaat word ik erop gewezen dat een bezweet sportman liever zijn race verderzet om afkoeling te vermijden. Begrijpelijk! Een foto kan er wel nog net van af… Smile!
De fiets en mekaar, meer heeft een mens niet nodig
Even later knikt een sportief fietserskoppel vriendelijk in mijn richting. Of ik een paar vragen mag stellen? Nog voor mijn zin uitgesproken is, staan Herman en Griet al stil. Het sympathieke paar uit Duffel maakt geregeld tochtjes langs de Scheldedijken, ze kennen de streek dan ook als hun (fiets-)broekzak. Het is de rust, de natuur en het samen-sporten dat hen naar hier brengt. Ze maken zelfs samen heuse fietsreizen: Straatsburg staat deze zomer op de planning, maar ooit, zo dromen ze hardop, willen ze graag samen naar Rome fietsen. Op vakantie hebben ze helemaal geen auto nodig: de fiets en elkaar, meer heeft een mens niet nodig. “Vroeger namen we zelfs de tent mee, tegenwoordig overnachten we in herbergen onderweg”. Het begint te druppelen en beleefd vraag ik of ik hen niet te lang stoor in hun sportieve activiteiten … Glunderend antwoorden ze dat het zondag is, en dat ze dus tijd hebben. Of ik nog een vraag had? Ja, ik mag een foto nemen en hun namen noteren. Fiets vrolijk verder, Herman en Griet, en veel plezier op fietsreis!
Groen en water
Amper heb ik mijn camera terug opgeborgen of een buurman-fietser stopt spontaan: Wat er aan de gang is? Als Gerd hoort dat ik passanten interview voor Kerk & Leven, steekt hij van wal: ”Wat is er rustgevender dan langs de Schelde fietsen? De rust, de natuur, … het spektakel van fazanten en konijnen die wegfladderen en opzij springen, het machtig concert van de vogels, en niet te vergeten: snuif die heerlijke lucht van de zomerse Schelde! Hier kan toch geen andere plek tegenop?” Of hij dit tochtje vaker doet? “Jazeker, ik probeer minstens twee keer per week te fietsen tussen Wintam en Mariekerke, en als het kan, neem ik de zonen mee!”. Gerd vertelt dat fietsen in de natuur “uwe kop leeg maakt”, en dat is zowel voor hem als voor zijn kroost, van levensbelang. Hardop droomt hij ervan om zijn vrouw te trakteren op een sportfiets, “dan kunnen we met gans het gezin de fiets op, langs de dijken.” Gerd houdt een warm pleidooi voor fietsen langs de Scheldedijken, als tegengewicht voor ons al te hectisch leven. Ik bedenk me dat vele mensen gebaat kunnen zijn met dit simpel advies … Dankjewel, Gerd, we vertellen het voort!
Een gelijkaardig verhaal klinkt het bij Ronny Van Damme uit Buggenhout, die gehoorzaam zijn remmen dichtknijpt, als ik hem vraag of ik even met hem kan spreken. Geboren en getogen langs de Schelde, kent hij de dijken op zijn duimpje. Voor hem is dit tochtje de ultieme ontspanning. “Groen en water, dat kalmeert automatisch: verstand op nul, en genieten van de omgeving!” Ik laat Ronny verder van zijn wekelijkse ontspanning genieten, maar eerst gaat hij nog even gewillig op de foto.
Zwaluwen en schapen
Een paar dagen later, waag ik mijn kans opnieuw. Tussen de regenbuien door, op een zomerse avond, loop ik twee studenten tegen het lijf. Jan en Jonas hebben net examens achter de rug, en komen wat “rondhangen” op de dijk. Aan de voeten van de Dijkgravin maken ze plannen voor de zomervakantie. Zo te horen, wordt de zomer één groot avontuur…
“Wat brengt jullie hier?” vraag ik hen, terwijl mijn vraag een beetje overbodig is, want ik zie ook wel dat ze een BMX en Skateboard (correctie : Long Board) bij zich hebben. Toch is het antwoord diepzinniger dan ik verwacht had: “De rust, de stilte, … hier schudden we de examenstress van ons af.”, klinkt het. En dat ze hier graag komen fietsen, in het weekend, alleen of in groep. Of ik wist dat met dit weer de zwaluwen zo laag vliegen dat je haast moet remmen? En dat de Schelde een rustgevend effect heeft. En heb ik de schapen al zien grazen? Ze houden niet op met alle weldaden van deze plek te beschrijven. Heel even waan ik mij op de toeristische dienst van Klein-Brabant.
Voor ze ravottend verder trekken, vertrouwt Jonas me nog toe: “Dit is nog eens een plek waar je ’s avonds helemaal in je eentje kan zijn, daar kan ik soms wel van genieten…”.
Het ont-jaagpad
Het valt me op hoeveel mensen over “kalmte en rust” spreken als we hen vragen wat hen hier naar de Scheldedijk brengt…Onwillekeurig bedenk ik me dat velen onder ons hier nood aan hebben; regelmatig het hoofd leegmaken, de natuur en de rust opzoeken. En het is zo vlakbij … Waarop wachten we?
Voor ik terug huiswaarts fiets, valt me de tekst op die op het asfalt gedrukt staat, op een steenworp van “De Dijkgravin” : “Het jaagpad is voor iedereen” : is het niet beter het “ont-jaag pad”?
En van fietsknooppunt 01 over 83 naar 39….
Via de dijkgravin aan fietsknooppunt 01 kan je veel richtingen uit. Kies je voor de cijferopeenvolging 54 – 34 – 35 – 83 (Kreweg) – 39 (Westdijk) dan loopt de route via het centrum van Willebroek en gaat langs de Sint-Niklaaskerk. Dit betekent voor deze kerk heel wat bezoek van wielertoeristen, soms uit de dichte buurt, soms uit het verre Limburg of de Vlaanderen, Nederland of het buitenland. Verwonderde en bewonderende blikken over de eigentijdse inrichting en een nieuwsgierig opkijken naar de unieke peperbustoren uit de 12de eeuw. Een kaars bij Onze-Lieve-Vrouw of Sint-Antonius, een moment van rust en ingetogenheid in de koelte van de kerk, een kort woord in het gastenboek als herinnering aan een stiltemoment in een mooie dag.
Wij heten deze toevallige passanten van harte welkom!
Met dank aan : Herman en Griet De Cock-Geeroms, Gerd Pauwels, Ronny van Damme, Jan Maximus en Jonas Moortgat en de vele anonieme wielertoeristen en wandelfanaten en reporter Els
Info : DIJKGRAVIN, Hingene
Dit beeld van kunstenares Mariette Coppens (°1931) stelt het hoofdpersonage voor uit de roman ‘La comtesse des digues’ (vertaald als De Dijkgravin) van Marie Gevers (1883-1975). Ze schreef de roman in 1931 en vertelt het verhaal van een energiek meisje dat na de dood van haar vader diens functie als dijkgraaf overneemt, tegen alle vooroordelen in. In het boek moet de dijkgravin kiezen tussen een jongen van lagere komaf tot wie ze zich lichamelijk aangetrokken voelt en een jongeman van haar eigen stand. Of is haar ware geliefde de Schelde zelf, met wie ze haar krachten meet tijdens een springtij dat lijkt op een mythisch paringsritueel? De dijkgravin is een lange ode aan die stroom, die de omwoners werk verschaft en die in ieder seizoen een andere gedaante aanneemt.
– gepubliceerd juli 2016 –
