Maanden geleden, in de lente van 2015, werden deze avonden gepland en op poten gezet. Avonden met als opzet de niet eenvoudige overstap van vier parochies naar één zo begripvol en tevens efficiënt mogelijk te laten verlopen. Niemand vermoedde toen dat het onschuldige beeld van een schuitje in woelige zee op zoek naar kalmer water nu scherp en schrijnend uitvergroot de actualiteit zou domineren.
AVOND 1 Het verhaal van Noach en zijn ark
Het verhaal van Noach is een van de bijbelverhalen dat het meest tot onze verbeelding spreekt. Vertrekpunt is een teleurgestelde God die dreigt niemand of niets te sparen, behalve één. Noach bouwt zijn ark, een onderkomen en reddingsboot voor zichzelf, zijn familie en de dieren. God stuurt de regen, een zondvloed die 150 dagen lang de aarde met water overstroomt. Hij neemt zijn tijd. Het water vernietigt het leven, maar tegelijkertijd draagt het de ark en geeft het leven. Duidelijke beeldtaal van de charismatische Steven Wielandts, de man die de drie avonden leidde.
Wat te onthouden als concrete boodschap aan het hier en het nu? De dreiging, de zondvloed en het water zijn drie beelden die we kunnen projecteren op de situatie van de geloofsgemeenschappen hier in Willebroek. Bestaande structuren worden bedreigd, trillen als het ware op hun grondvesten maar zullen overleven. Het zal tijd vragen, maar gun dit proces de tijd. Het water stelt de draagkracht van het geloof voor, de parochie is er om dat geloof te dragen, niet om zichzelf in stand te houden. Het kan cru klinken, maar geloof overstijgt het tijdelijke.
Wat veroorzaakt deining? Ook hier een beeld: een wilde zee die zorgt voor deining. Op een achtergrond van een zware zee leest u de met rood gemarkeerde ‘onrustzaaiers’. Het zijn bekommernissen die op de eerste avond op tafel gelegd werden.
Wat brengt rust? Soms wordt de zee mild en rustig. Op een achtergrond van een milde zee leest u wat mensen rust geeft
AVOND 2 De ark
Tijdens de tweede avond staat een tweede element uit het Noachverhaal centraal: de ark. De ark als beeld voor de kerk. Een kerk die in woelig water vaart maar tevens door dat water gedragen wordt en levenskracht krijgt.
Welk hout gebruiken we? Een eerste vraag is: welk hout gebruiken we om de ark te bouwen? Wat is onze sterkte, wat is er voorhanden om de gedroomde geloofsgemeenschap/parochie uit te bouwen en te bemoedigen? Als ondernemende mensen kriebelt het bij ieder van ons om plannen uit te tekenen en te realiseren, dit vanuit onze persoonlijke visie op het gebeuren. Maar we zijn maar een klein en tijdelijk schakeltje van de keten. God kijkt met een goddelijk oog, kijkt anders dan wij, kijkt niet naar de onmiddellijkheid, niet naar het deel, maar naar het geheel.
Welke kamers voorzien we? Tweede vraag: welke ruimtes willen wij in de ark? Angst of ellebogenwerk hoeven niet, er is immers plaats genoeg. We mogen best ambitie hebben: gaan voor vele kamers en meerdere verdiepingen. God laat de grootst mogelijke verscheidenheid toe. Noach nam naast zijn familie een paar van alle dieren, reine én onreine. In het spoor van Noach is het niet aan ons te oordelen wie wel, wie niet: barmhartigheid en mededogen zetten de toon.
Open of gesloten? Derde en laatste vraag: bouwen we ook openingen in de structuur van de ark, de kerk, de parochie? Buiten wordt dan binnen en omgekeerd.
De antwoorden op deze drie vragen leest u in het bijhorend beeldmateriaal. De woorden zijn gewikt en gewogen. Ze zijn een vrij volledig samenraapsel van wat tijdens de tweede avond door de aanwezigen gedacht en geformuleerd werd.
Tot slot: wat denkt paus Franciscus over het begrip ‘parochie’? ‘Het begrip ‘parochie’ is niet achterhaald, het kent een groot aanpassingsvermogen, een verscheidenheid aan vormen, veel kan in vraag gesteld.
AVOND 3
Geduld is een belangrijk gegeven
Ook Noach wachtte aan het einde van de zondvloed, toen het water niet meer steeg. Na 40 dagen liet hij een raaf los, vervolgens een duif die terugkeerde. Na zeven dagen vloog de duif weer weg en keerde terug met een olijfblad in de snavel. En toen de duif na opnieuw zeven dagen uitvloog, keerde ze niet terug. Pas dan maakte Noach het dak van de ark open en stapte naar buiten. Geduld, verwachting, uithoudingsvermogen.
Leggen we het verhaal van Noach op de situatie hier, dan trekken we volgende parallellen: het verleden wordt losgelaten, er is hoop, geloof en vooral liefde. De toekomst hangt niet van ons af, is niet in onze handen, wij werken niet om snel te oogsten. Het is een langetermijnvisie.
Wat zijn de ingrediënten, wat is het recept van onze hoop?
Of… wat houdt ons bezig, welke sprankels van hoop houden ons in gang? U leest de neerslag van wat de groep bijeensprokkelde op de hier afgedrukte poster. De woorden zijn gewikt en gewogen: hoop op…, hoop dat…, hoop =… en een speels recept. Ook hier zoals de andere avonden een symbool: de kiemkracht van sedum album en aloë vera, twee plantjes als beeld van groeikracht en overlevingsdrang.
En nu, de uitdaging… ‘Bouwen aan’ een nieuwe kerk, een evangeliserende gemeenschap, met woord en daad betrokken bij het dagelijkse leven van de mensen hier. Of zoals paus Johannes-Paulus II , geïnspireerd door Jesaja, het verwoordde: ‘Jullie zijn de wachters van de nieuwe dageraad, de dragers van de hoop’
– gepubliceerd september/oktober 2015 –